Balsamino(-di-pichòti-flour)
Impatiens parviflora
Balsaminaceae
Autre noum : Barsamino.
Noms en français : Balsamine à petites fleurs, Impatience à petites fleurs.
Descripcioun :Vaqui uno balsamino que nous vèn d'Asìo (Siberìo e Turkestan) e qu'es en trin de descèndre long dóu Rose. Trachis dins li fourèst en ribo de ribiero (ripisilvo). Se recounèis à si fueio alterno pulèu grando e à si flour pichoto (< 16 mm emé l'esperoun) e d'uno coulour jauno palinouso. De nouta que li fru madur peton dins li man. Es uno planto envahissènto dins lou N-E de la Franço.
Usanço :Li jòuini fueio e li fru soun manjadis. Pamens, coume caup d'acide óussali, fau pas trop n'en manja, e acò subretout s'avès de proublèmo de ren o de mau d'os.
Port : Erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Impatiens
Famiho : Balsaminaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Liò : Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Impatiens parviflora DC., 1824
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753